The great Thracian teacher Chronis Aidonidis

By Dimitris Kapranos

Newspaper: Estia

Chronis Aidonidis, who left this fleeting world yesterday, should be included in the annals of the great benefactors of the nation.

A persistent celebrant of the national musical wealth and especially the unique musical kaleidoscope of his homeland, Thrace, he was born on December 23, 1928, in Karoti, a village near Didymoteicho. Son of the priest Christos and presbytera Chrysanthi Aidonidis, he was the second of their five children. In Karoti, he spent his childhood and teenage years, where he learned his first songs and was initiated into the world of traditional music, first by his mother, who knew most of the songs of Thrace, and then by the itinerant musicians.

As a student, he was taught Byzantine music by his father and later by the teacher Michalis Kefalokoptis, and he completed his studies in Byzantine music in Athens at the Hellenic Conservatory under Theodoros Chatzitheodorou. Later, he was appointed as a community teacher in Petrota, Rodopi, and in 1950 he found himself in Athens, where he worked at the Sismanoglio Hospital as an accountant. In 1953, he met the folklorist Polydoros Papachristodoulou, who suggested he participate in his program "Thracian Echoes" on state radio.

Since then, with the help of Polydoros Papachristodoulou, he began to participate in the broadcasts, soon becoming a soloist in Pantelis Kavvakopoulos' choir. He later participated in Simon Karra's choir, and from 1957 he took on a regular weekly radio show, showcasing the musical treasures of his homeland, Thrace. It was the first time Thracian songs were heard all over Greece.

When I first heard his voice as a teenager in “Xenitemeno mou pouli,” I felt something inside me. I began to listen to and study Thracian music, its meters and rhythms, and how musicians handled their instruments. I suddenly found myself in a world very close to the music I loved, rock and its branches. Then came Domna Samiou, Dionysis Savvopoulos, Mariza Koch—all of them great initiates—and the Thracian musical idiom became the property of the younger generations, who, through pop records, were led to the paths of tradition and met the greatness of the wonderful teacher Chronis Aidonidis.

I must note how much Aidonidis influenced the unforgettable guitarist Giannis Spathas and the also excellent master of the electric guitar Christoforos Krokidis, who with his own “Thracian” electric piece excites the audience at his concerts.

I owe gratitude to the unforgettable Chronis Aidonidis, who “discovered” the unique performer Nektaria Karantzi, who received his “blessing” and is now evolving into a “priestess” and ambassador of Greek-Byzantine traditional music all over the world, collaborating with the top creator of global renown, Vassilis Tsabropoulos.

Gratitude, because Nektaria was my roommate in Piraeus and—although I also have my musical concerns—I had not realized the treasure hidden on the first floor of our apartment building!

Farewell, unforgettable servant of the first of the arts...

+

Ο Χρόνης Αηδονίδης, που άφησε χθες τον μάταιο ετούτο κόσμο, πρέπει να ενταχθεί στις δέλτους των μεγάλων ευεργετών του έθνους.

Επίμονος υμνητής του εθνικού μουσικού πλούτου και κυρίως του μοναδικού μουσικού καλειδοσκοπίου της ιδιαιτέρας του πατρίδος, της Θράκης, γεννήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου του 1928, στην Καρωτή, ένα χωριό κοντά στο Διδυμότειχο. Γιος του ιερέα Χρήστου και της πρεσβυτέρας Χρυσάνθης Αηδονίδη, ήταν το δεύτερο από τα πέντε τέκνα τους.

Στην Καρωτή, πέρασε τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια κι εκεί έμαθε τα πρώτα του τραγούδια και μυήθηκε στον κόσμο της παραδοσιακής μουσικής, πρώτα από τη μητέρα του, που γνώριζε τα περισσότερα τραγούδια της Θράκης κι έπειτα από τους πλανόδιους μουσικούς.

Μαθητής ακόμα, διδάχθηκε βυζαντινή μουσική από τον πατέρα του και μετά από τον δάσκαλο Μιχάλη Κεφαλοκόπτη και ολοκλήρωσε αργότερα τις σπουδές του στην βυζαντινή μουσική, στην Αθήνα, στο Ελληνικό Ωδείο, κοντά στον Θεόδωρο Χατζηθεοδώρου.

Αργότερα διορίσθηκε κοινοτικός διδάσκαλος στα Πετρωτά Ροδόπης και το 1950 βρέθηκε στην Αθήνα όπου εργάσθηκε στο Σισμανόγλειο Νοσοκομείο ως λογιστής.

Το 1953 γνώρισε τον λαογράφο Πολύδωρο Παπαχριστοδούλου, ο οποίος του πρότεινε να συμμετέχει στην εκπομπή του «Θρακικοί Αντίλαλοι», στο κρατικό ραδιόφωνο.

Από τότε και με τη βοήθεια του Πολύδωρου Παπαχριστοδούλου, άρχισε να λαμβάνει μέρος στις εκπομπές του, συμμετέχοντας πολύ σύντομα ως μονωδός στη Χορωδία του Παντελή Καββακόπουλου. Αργότερα συμμετείχε και στην χορωδία του Σίμωνος Καρρά, ενώ από το 1957 ανέλαβε τακτική εβδομαδιαία εκπομπή στο ραδιόφωνο, προβάλλοντας τον μουσικό θησαυρό της πατρίδος του, της Θράκης. Ήταν η πρώτη φορά που τα Θρακιώτικα τραγούδια ακούγονταν σε όλη την Ελλάδα.

Όταν πρωτάκουσα-έφηβος- την φωνή του, στο “Ξενιτεμένο μου πουλί”, αισθάνθηκα “κάτι” μέσα μου. Και άρχισα να ακούω και να μελετώ την θρακιώτικη μουσική, τα “μέτρα” και τους ρυθμούς της, τον τρόπο με τον οποίο χειρίζονται οι μουσικοί τα όργανά τους. Και βρέθηκα ,ξαφνικά, μέσα σε έναν κόσμο πολύ κοντά στην μουσική που είχα αγαπήσει, στο “ροκ” και τις παραφυάδες του.

Κι ύστερα, ήλθαν η Δόμνα Σαμίου, ο Διονύσης Σαββόπουλος, η Μαρίζα Κωχ- όλοι τους μύστες κορυφαίοι- και το θρακιώτικο μουσικό ιδίωμα έγινε κτήμα των νεότερων γενεών, οι οποίες, μέσα από τους “ποπ” δίσκους, οδηγήθηκαν στα μονοπάτια της παραδόσεως και ανταμώθηκαν με το μεγαλείο του υπέροχου δασκάλου Χρόνη Αηδονίδη.

Να σημειώσω το πόσο επηρέασε το Αηδονίδης τον αλησμόνητο κιθαριστή Γιάννη Σπάθα αλλά και τον επίσης εξαίρετο μαιτρ της ηλεκτρικής κιθάρας Χριστόφορο Κροκίδη, που με το δικό του “Θρακιώτικο” ηλεκτρικό κομμάτι, συνεγείρει τον κόσμο στις συναυλίες του.

Οφείλω δε ευγνωμοσύνη στον αλησμόνητο Χρόνη Αηδονίδη, ο οποίος “ανακάλυψε” την μοναδική ερμηνεύτρια Νεκταρία Καραντζή, που δέχθηκε την “ευλογία” του και πλέον εξελίσσεται σε “ιέρεια” και πρέσβειρα της ελληνικής-βυζαντινής παραδοσιακής μουσικής σε όλο τον κόσμο, συνεργαζόμενη με τον κορυφαίο δημιουργό παγκοσμίου ακτινοβολίας, Βασίλη Τσαμπρόπουλο.

Ευγνωμοσύνη, διότι η Νεκταρία ήταν συγκάτοικός μου στον Πειραιά και -παρ' ότι έχω κι εγώ τις μουσικές μου ανησυχίες - δεν ειχα αντιληφθεί τον θησαυρό που έκρυβε ο πρώτος όροφος της πολυκατοικίας μας!

Καλοτάξιδος, αλησμόνητε θεράποντα της πρώτης των τεχνών...